Działania aktywizacyjne to pakiet działań mających na celu podjęcie i utrzymanie przez bezrobotnego odpowiedniej pracy lub działalności gospodarczej.
Zlecanie działań aktywizacyjnych jest rozwiązaniem, które z jednej strony ma na celu zwiększenie dostępu osób bezrobotnych do oferty dostępnej na otwartym rynku, z drugiej zaś pozwala samorządowi województwa reagować na problemy pojawiające się na regionalnym rynku pracy. Jest to rozwiązanie o charakterze fakultatywnym, decyzja o jego zastosowaniu powinna wynikać z faktycznego zapotrzebowania urzędów pracy na działania realizowane w formule „kontraktacji".
Wykonanie działań aktywizacyjnych może być zlecone agencji zatrudnienia, która realizowała usługi pośrednictwa pracy co najmniej przez poprzedni rok kalendarzowy. Spełnienie warunku potwierdzone powinno być w złożonej marszałkowi informacji o działalności agencji zatrudnienia, o której mowa w art. 19f ww. ustawy.
Działaniami aktywizacyjnymi obejmuje się długotrwale bezrobotnych, w tym bezrobotnych, dla których jest ustalony profil pomocy II lub III.
Wojewódzki Urząd Pracy dokonuje w ramach województwa wyboru powiatów z których są kierowani bezrobotni do realizatora w danym województwie, uzgadnia z Powiatowymi Urzędami Pracy zakres i warunki zlecania działań aktywizacyjnych oraz przygotowuje i przeprowadza procedurę wyboru realizatora w drodze zamówień publicznych. WUP zawiera z wybranym realizatorem oraz z powiatowymi urzędami pracy umowę o świadczenie działań aktywizacyjnych.
Powiatowy Urząd Pracy dokonuje rekrutacji i kieruje bezrobotnych do realizatora. Skierowanie bezrobotnego do realizatora nie powoduje utraty statusu bezrobotnego. W okresie udziału bezrobotnego w działaniach aktywizacyjnych świadczonych przez realizatora w ramach zlecania działań aktywizacyjnych powiatowy urząd pracy nie kieruje do bezrobotnego innych form pomocy, o których mowa w ustawie.
Zlecanie działań aktywizacyjnych w województwie podlaskim w latach 2015-2017
(I edycja)
Wojewódzki Urząd Pracy w Białymstoku, na realizację zlecania działań aktywizacyjnych w województwie podlaskim w latach 2015-2017, decyzją Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej otrzymał środki w wysokości 8.180.200,00 zł. Po ustaleniu zakresu i warunków zlecania z wybranymi do udziału powiatowymi urzędami pracy, WUP zorganizował i przeprowadził w formie przetargu nieograniczonego procedurę wyboru realizatora usługi. W wyniku oceny formalnej i merytorycznej, z pięciu złożonych ofert, za najkorzystniejszą uznana została oferta złożona przez firmę „Instytut Badawczo-Szkoleniowy" z Olsztyna. Dnia 18 marca 2015 r. podpisana została umowa o udzielenie zamówienia publicznego oraz umowa o świadczenie działań aktywizacyjnych, której stroną obok WUP i realizatora są wybrane powiatowe urzędy pracy.
Zgodnie z przyjętymi założeniami, w ramach powyższej usługi wsparciem objętych zostanie 818 osób długotrwale bezrobotnych z ustalonym II lub III profilem pomocy z terenu działania czterech powiatowych urzędów pracy, w tym po 200 osób zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grajewie, Łomży i Kolnie i 218 w Powiatowym Urzędzie Pracy w Białymstoku. Zadaniem realizatora będzie doprowadzenie bezrobotnych do podjęcia odpowiedniej pracy lub działalności gospodarczej, a następnie utrzymanie ich w zatrudnieniu. W tym celu prowadzone będą działania aktywizacyjne składające się z czterech etapów trwających łącznie 15 miesięcy. Pierwszym z nich będzie dokonanie diagnozy sytuacji zawodowej uczestników w celu zidentyfikowania ich możliwości, potrzeb oraz czynników decydujących o bezrobociu. Następnym krokiem będzie realizacja działań dobranych podczas pierwszego etapu, będących odpowiedzią na zdiagnozowane potrzeby. Dodatkowo, mogą zostać zastosowane czynniki motywacyjne nie tylko związane z aktywizacją zawodową, ale też z sytuacją osobistą czy rodzinną, takie jak zwrot kosztów dojazdu czy zapewnienie opieki nad dzieckiem. Kolejnym elementem będzie współpraca z pracodawcami zapewniająca pozyskiwanie odpowiednich ofert oraz pośrednictwo pracy prowadzące do zatrudnienia bezrobotnych. Ostatni etap to okres rozliczenia działań aktywizacyjnych obejmujący wsparcie uczestników w utrzymaniu odpowiedniej pracy lub działalności gospodarczej. W ramach powyższych etapów, realizator wynagradzany będzie za efekty swoich działań, jakimi będą przywrócenie na rynek pracy osoby bezrobotnej i utrzymanie jej w zatrudnieniu zgodnie z poniższym schematem.
Istotą zlecania działań aktywizacyjnych jest praca z osobami bezrobotnymi najbardziej oddalonymi od rynku pracy w celu zmotywowania ich do podjęcia zatrudnienia. W związku z powyższym, realizator usługi zobowiązany jest do osiągnięcia określonych wskaźników:
- skuteczności zatrudnieniowej na poziomie co najmniej 50 % – jest to stosunek liczby bezrobotnych, którzy w wyniku działań Wykonawcy podjęli i utrzymali odpowiednią pracę lub działalność gospodarczą przez okres co najmniej 14 dni, do liczby bezrobotnych, którzy na podstawie skierowania powiatowego urzędu pracy zgłosili się do Wykonawcy; wskaźnik skuteczności zatrudnieniowej jest ustalany według stanu na pierwszy dzień po upływie 14 dni od dnia zakończenia realizacji działań aktywizacyjnych.
- utrzymania w zatrudnieniu na poziomie co najmniej 30 % – jest to stosunek liczby osób, które po upływie 90 dni od dnia podjęcia odpowiedniej pracy lub działalności gospodarczej w wyniku działań Wykonawcy nadal pozostają w zatrudnieniu, do liczby bezrobotnych skierowanych do zatrudnienia przez Wykonawcę; wskaźnik utrzymania w zatrudnieniu jest ustalany według stanu na pierwszy dzień po upływie 90 dni od dnia zakończenia realizacji działań aktywizacyjnych.
Realizator w ciągu 15 miesięcy przeprowadzi działania aktywizacyjne i pośrednictwo pracy w stosunku do wszystkich uczestników a następnie przez 6 miesięcy będzie pracował nad utrzymaniem ich w zatrudnieniu. Zakończenie realizacji usługi przewidywanie jest na koniec marca 2017 r.
Zlecanie działań aktywizacyjnych w województwie podlaskim w latach 2016-2018 (II edycja)
Wojewódzki Urząd Pracy w Białymstoku, działając z upoważnienia Marszałka Województwa Podlaskiego, w latach 2016-2018 będzie realizował kolejną edycję zlecania działań aktywizacyjnych. Po ustaleniu zakresu i warunków zlecania działań aktywizacyjnych z wybranymi do udziału powiatowymi urzędami pracy WUP w Białymstoku w maju 2016 roku ogłosił przetarg na organizację i przeprowadzenie usługi świadczenia działań aktywizacyjnych dla 1350 osób z terenu działania pięciu powiatowych urzędów pracy. W wyniku oceny formalnej i merytorycznej z czterech złożonych ofert za najkorzystniejszą uznana została oferta Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Białymstoku. Dnia 26 września 2016 r. podpisana została umowa o udzielenie zamówienia publicznego z Zakładem Doskonalenia Zawodowego w Białymstoku (Realizatorem) oraz umowa o świadczenie działań aktywizacyjnych, której stroną, obok WUP i Realizatora, jest pięć powiatowych urzędów pracy, biorących udział w zlecaniu działań aktywizacyjnych.
Zgodnie z przyjętymi założeniami, w ramach powyższej usługi wsparciem objętych zostanie 1350 osób długotrwale bezrobotnych z ustalonym II lub III profilem pomocy zarejestrowanych w Powiatowych Urzędach Pracy w:
- Augustowie – 350 osób,
- Białymstoku – 250 osób,
- Łomży – 200 osób,
- Mońkach – 200 osób,
- Sokółce – 350 osób.
Zadaniem Realizatora będzie aktywizacja zawodowa, mająca na celu doprowadzenie osób bezrobotnych do podjęcia odpowiedniej pracy lub działalności gospodarczej, trwającej przez okres co najmniej 14 dni, a następnie w wyniku działań Realizatora utrzymanie przez nich odpowiedniej pracy lub działalności gospodarczej przez okres minimum 90 dni i 180 dni. Realizator przeprowadza diagnozę sytuacji zawodowej Uczestnika, na jej podstawie zostaną zaprojektowane, indywidualnie dla każdej osoby, działania aktywizacyjne zorientowane na kompleksową pomoc w podjęciu zatrudnienia lub działalności gospodarczej, niwelujące bariery, które osoba bezrobotna napotyka na swojej drodze powrotu na rynek pracy. Model aktywizacji zaproponowany przez Realizatora zakłada także zastosowanie czynników motywacyjnych, związanych m.in. z sytuacją rodzinną bądź ekonomiczną (np.: zwrot kosztów dojazdu czy zapewnienie opieki nad dzieckiem).
Działania aktywizacyjne i pośrednictwo pracy w stosunku do wszystkich Uczestników Realizator będzie prowadził przez 15 miesięcy, a następnie przez 6 miesięcy będzie pracował nad utrzymaniem ich w zatrudnieniu. Zakończenie realizacji usługi przewidywane jest na koniec września 2018 r.
Skuteczność działań podjętych w ramach zawartej umowy wykażą przyjęte wskaźniki:
- skuteczności zatrudnieniowej na poziomie co najmniej 60% (osoby, które podejmą i utrzymają odpowiednią pracę lub działalność gospodarczą przez okres co najmniej 14 dni – co najmniej 810 osób),
- utrzymania w zatrudnieniu na poziomie co najmniej 40% (osoby, które przepracują co najmniej 90 dni – co najmniej 324 osoby).